Адыгабзэр зэрэбгъэкIодыщт шIыкIэхэр

Зэгорэм зы Адыгэгорэ нэмыкI Адыгэгорэу тхакIо фэдэу икъуаджэ фэгъэхьыгъэу тхылъ зитхыгъэм еупчIыгъ:  хьэр чъые зыхъукIэ сыда ипэ икъэцыпэ идэжь Iулъэу мэчъые? 

СшIэрэп ыIуагъ тхакIом. 

УмышIэрэмэ сыда тхылъ сытхыщт пIоу уфежьэ. Сыда къуаджэм лIакъоу дэсыхэм яцIэхэр зэотхыхэм тилIакъо ицIэ умытхыгъ ыIуи рыIожьыгъ. 

Сыхэукъуагъ, тхылъ тедзапIэр хэукъуагъ, кIуагъ кIожьыгъ ыIуагъ тхакIом .

Ащгъум ситхакIо пIоу ухэмыт, тхылъи умытхымэ нахьышIу рыIожьыгъ.

ЗэриIуагъэу фэдэу, Адыгабзэ шъумышIэрэмэ сыда Адыгэ Макъ къыдэтэгъэкIы шъуIоу гъогум шъутет. Апэу Адыгабзэ зэжъугъашIи ытIанэ къыдэжъугъэкI зыгорэ.

Адыгэ Макъым мары и Адыгабзэ, мыАдыгэ гущыIэхэр къыхэтIэтIых:

Аэротуризмэр гъэшIэгъоныщт

Адыгеим зыщагъэпсэфынэу цIыфхэр нахьыбэу къещэлIэгъэнхэм фэшI туризмэм пылъ къулыкъухэм аужырэ лъэхъаным зэхэхьэ гъэшIэгъонхэр рагъэкIокIыхэу рагъэжьагъ.

Мы мафэхэм Адыгеим авиаэкспедицие щызэхащагъ. Ащ кIэщакIо фэхъугъэхэр Урысые географическэ обществэм икъу­тамэу тиреспубликэ щыIэм ипа­щэу Игорь Огайрэ «Параавиа­Мото» зыфиIорэ еджапIэу Под­московьем щызэхэщагъэм ипащэу, Мыекъуапэ щыщэу Игорь Потапкинымрэ. Ахэм къызэра­IорэмкIэ, паралетхэмрэ мотопарапланхэмрэ уарысэу къэб­быбыхьащт маршрутхэр цIыф пстэуми ашIогъэшIэгъоныщтых.

— Экстрим-турым хэлэжьэ­рэ экипажхэр 8 мэхъух, Моск­ва, Краснодар краим, Адыгеим цIыфхэр къарыкIыгъэх. АвиазекIоныр зышIомыгъэшIэ­гъонын цIыф щыI Iоу сшIэрэп. Сыда пIомэ узэсагъэу, мафэ къэс плъэгъурэ чIыпIэхэр парапланым уисэу, ышъхьагъкIэ укъеплъыхызэ зэбгъашIэхэмэ тхъагъо ыкIи гъэшIэгъоны, — еIо И. Потапкиным.

Экспедицием ипрограммэ къыдилъытэрэр бэ, ар чъэпыогъум и 30-м рагъэжьагъ, шэ­кIогъум и 5-м нэс кIощт. Ащ хэлажьэхэрэм гъэхъунэхэу «Бо­гатырский», «Пятигорский» зы­фиIохэрэр ошъогум итхэу къа­плъыхьэгъахэх. ЧIыпIэ дахэхэм видеокамерэкIэ сурэтхэр атырахых, туристхэм апае маршрутыкIэхэр зыщыбгъэнэфэн плъэкIыщт чIыпIэхэр зэра­гъашIэх.

Джащ фэдэу къушъхьэтхэу Азиш-тау къабыбыхьащт, етIанэ Гъозэрыплъэ ыкIи Кавказскэ биосфернэ заповедникым лъэсэу къыщакIухьащт.

Техникэу агъэфедэщтыр агъэ­хьазырыфэкIэ экспедицием хэт­хэм Каменномостскэм пэмычыжьэу аммонитхэм ямузееу щыIэр зэрагъэлъэгъугъ, къалэу Мыекъуапэ къаплъыхьагъ.

Адыгеим туризмэм зырагъэ­ушъомбгъунэу зыщыпыхьагъэхэм къыщегъэжьагъэу ащ фэдэ авиационнэ экскурсие зэрэзэ­хащагъэр апэрэ. ЗэхэщакIохэм къызэраIорэмкIэ, экстремальнэ турхэр зикIэсэ цIыфхэм аэротуризмэри агу рихьыщт. Джипингыр, каньонингыр, рафтингыр, спелеологиер зикIасэхэр чIыпIэ чыжьэхэм къарэ­кIы­хэшъ, Адыгеим къэкIох. Ошъо­гу техни­кэм исэу тикъу­шъхьэхэр, псы­къефэххэр, чIы­опсым исаугъэт­хэр къэзыплъы­хьэ зышIоигъощтхэр бэу къызэрахэкIыщтхэм И. Огайи И. По­тапкинми яцыхьэ телъ.

— Сэ Къалмыкъым сыщыIагъ. Тюльпанхэм зыкъызы­зэ­Iуа­хырэ уахътэм тефэу мыщ цIыфыбэ къэкIо, IэкIыб къэрал­хэми къарэкIых. Ахэр самолет­кIэ къыращэкIыхэзэ шъолъыр инхэу къэгъагъэхэр зэрызхэр арагъэлъэгъух, — еIо И. Огай. — Тэри Адыгеим ­ландшафтнэ туризмэр щызэхэтщэнэу амал тиI. Ащ федэшхо къытынэу щыт.

Ащ къыдырегъаштэ И. Потапкинми. Аэротуризмэм изэхэщэн мылъкушхо темыкIуа-

дэу ебгъэжьэн плъэкIыщт, — къыIуагъ ащ. — Ащ пае паралетхэмрэ мотопарапланхэмрэ къызтетIысхьащт чIыпIэхэр апэу бгъэпсынхэ фае.

Дэгъоу зызыгъэпсэфы зы­шIои­гъохэм амали яI. Арышъ, парапланхэмкIэ къабыбыхьэзэ исп унэхэр, псыкъефэххэр, чIы­опсым исаугъэтхэр зэзыгъэлъэ­гъу зышIоигъощтхэм япчъагъи мэкIэщтэп.